Puszcza Goleniowska jest jednym z trzech kompleksów leśnych, wchodzących (wraz z sąsiednią Puszczą Bukową oraz Wkrzańską) w skład Leśnego Kompleksu Promocyjnego Puszcze Szczecińskie. Jej powierzchnia przekracza 600 km kw., a rozciągłość południkowa sięga 50 km.
Pod względem fizyczno-geograficznym jest to obszar Równiny Goleniowskiej. Lasy zajmują duże obszary gmin: Przybiernów, Stepnica i Goleniów, dzieląc się na dwie wyraźnie odizolowane części: na północ oraz na południe od Goleniowa. W odróżnieniu do pobliskiej Puszczy Bukowej, drzewostan jest tu zdominowany przez gatunki iglaste (przede wszystkim sosnę). Lasy liściaste zajmują kilkanaście procent powierzchni puszczy, przy czym na ogół występują w nich: buk, dąb, brzoza oraz olsza. Tereny leśne znajdują się głównie pod zarządem nadleśnictw: Goleniów i Kliniska.
Leśna eko-edukacja
Las to nie tylko zielona odskocznia dla mieszkańców miast i grzybiarzy. Jest to również miejsce, gdzie można nauczyć się wiele na temat ekologicznych prawideł, rządzących puszczańskimi siedliskami. Służą temu m. in. ścieżki przyrodnicze i przystanki edukacyjne, gdzie można nie tylko spędzić czas łącząc naukę z rekreacją, lecz również zyskać wiele interesującej wiedzy podczas zajęć plenerowych.
Tuż przy siedzibie Nadleśnictwa Kliniska powstał Ośrodek Edukacji Przyrodniczo-Leśnej. Oferta ośrodka jest skierowana głównie do dzieci, młodzieży i nauczycieli przedmiotów przyrodniczych. Obiekt dysponuje salą konferencyjną, stałą wystawą ptaków i ssaków leśnych oraz placem dydaktycznym z licznymi urządzeniami edukacyjnymi. Jedną z najnowszych inicjatyw nadleśnictwa jest ekspozycja plenerowa „Pod olbrzymim kapeluszem”, prezentująca ogromne modele przestrzenne grzybów, spotykanych w polskich lasach.
Przy ośrodku rozpoczyna się trasa 3-kilometrowej ścieżki spacerowo-dydaktycznej z planszami informacyjnymi, dzięki którym uczestnicy marszu mogą zaczerpnąć sporo wiedzy na temat zbiorowisk leśnych oraz gatunkach roślin i zwierząt spotykanych w puszczy. Nieco dłuższy spacer czeka turystów, którzy zdecydują się na przejście pętli „Uroki Doliny Iny” przy leśnictwie Zabród. Jej długość wynosi ok. 4 km, a zwiedzanie warto połączyć z wizytą w pokazowej zagrodzie konika polskiego.
OŚRODEK EDUKACJI PRZYRODNICZO-LEŚNEJ PRZY NADLEŚNICTWIE KLINISKA
Pucko 1, 72-123 Kliniska Wielkie
tel. 91 43 121 30; 604 57 43 55
e-mail: edukacja@szczecin.lasy.gov.pl
Nieco historii
Puszcza Goleniowska oraz sąsiadujące z nią okolice kryją niejedną historyczną ciekawostkę. Miłośnicy dawnych dziejów znajdą tu sporo historycznych smaczków – kamienne drogowskazy przy puszczańskich traktach, pomniki upamiętniające ofiary światowych konfliktów, ruiny przedwojennych budowli oraz zachowane do dziś zabytki architektury sakralnej i świeckiej.
Oczywiście najwięcej do zobaczenia oferuje pod tym względem miasto Goleniów, którego metryka sięga średniowiecza. Z dziejami ziemi goleniowskiej można zapoznać się zwiedzając tutejsze ekspozycje muzealne, a samo miasto jest znane z efektownych zabytków fortyfikacyjnych, sakralnych i świeckich. W bliższych i dalszych okolicach Goleniowa również nie brakuje interesujących miejsc. Podczas leśnych wędrówek warto zwrócić uwagę na zabytkową leśniczówkę we wsi Widzieńsko i ruiny młyna rzecznego w Bączniku. Będąc w Żółwiej Błoci koniecznie należy zobaczyć lapidarium z rzeźbą mnicha i pomnikiem pierwszowojennym, które powstało na dawnym cmentarzu protestanckim. XIX-wieczny cmentarz ewangelicki można też odnaleźć w lesie na wschód od Rurzycy. W wielu wsiach zachowały się zabytkowe kościoły, o konstrukcji ryglowej lub wzniesione z cegieł i kamienia. Nietypową ciekawostką związaną z powojenną historią tych ziem jest droga wojewódzka 142, przecinająca puszczę ze wschodu na zachód, która w okresie PRL-u została przeznaczona na pas startowy dla samolotów wojskowych, stając się jednym z sześciu ówczesnych tzw. Drogowych Odcinków Lotniskowych na Pomorzu Zachodnim.
Pieszo lub rowerem
Zwiedzaniu najciekawszych zakątków Puszczy Goleniowskiej sprzyja rozbudowana sieć znakowanych szlaków turystycznych – pieszych, rowerowych, przyrodniczych i innych. Miłośnikom długodystansowych wędrówek warto polecić Pomorską Drogę Świętego Jakuba, której odnoga, biegnąca ze Szczecina na Wolin, wiedzie m. in. przez Goleniów i Stepnicę. Amatorzy spędzania czasu w siodle również znajdą tu coś dla siebie – Nadleśnicto Kliniska wytyczyło na terenie puszczy kilka szlaków konnych, oznakowanych zgodnie ze standardami i zaopatrzonych w tablice informacyjne z mapami. Ponadto interesujący wariant mogą stanowić tzw. szlaki sentymentalne, będące propozycjami tras spacerowych śladami zabytkowej architektury i przedwojennych cmentarzy w gminie Goleniów.
Bazę znakowanych szlaków turystycznych, na bieżąco aktualizowaną i rozbudowywaną, można znaleźć w portalu „Wędruj z nami” wedrujznami.pl/puszczagoleniowska.
Źródło: Puszcza Goleniowska
Mapa turystyczna
Wydawnictwo EKO-MAP 2023